Jeśli wydawało Wam się, że bezsenne noce już są za Wami i może być już tylko lepiej, a nagle maluch zaczyna znów wędrówki do Waszej sypialni, budzi się z krzykiem, prawdopodobnie właśnie doświadczacie regresu snu 3-latka. Może to być bardzo frustrujące dla rodziców, zwłaszcza gdy wcześniej ustalona rutyna snu nagle przestaje działać. Na szczęście – nie trwa to wiecznie. Jakie są przyczyny regresu snu 3-latka? Jak sobie z nim poradzić?
Czym jest regres snu 3-latka?
Czym jest regres snu 3-latka? To dosyć powszechne zjawisko, wynikające z różnorodnych czynników, o czym napiszę w kolejnych akapitach. Regres snu objawia się zwiększoną częstotliwością budzenia się w nocy dziecka, płaczem oraz trudnościami w ponownym zaśnięciu. Dla wielu rodziców jest to wyzwanie, ale zrozumienie przyczyn regresu snu oraz sprytne wplatanie strategii radzenia sobie z tym okresem mogą przynieść ulgę zarówno dziecku, jak i całej rodzinie.
Przyczyny regresu snu 3-latka
Intensywny rozwój dziecka
W tym okresie szczególnie zauważalny jest rozwój emocjonalny, co możemy zobaczyć m.in. poprzez chętniejsze dzielenie się przedmiotami z innymi, ale i dużą potrzebę samodzielności, czy komunikowanie się (częściej niż wcześniej) przy pomocy zaimka „ja”.
W tym wieku mały człowiek doświadcza także rozwoju umiejętności motorycznych, co widać m.in. na placu zabaw. Skaczące na jednej nodze dzieci, rysujące całkiem ciekawe postacie z większą liczbą szczegółów to mogą być właśnie kilkuletnie maluchy.
3-latek zadaje mnóstwo pytań – choć może to być po dłuższym czasie nawet irytujące, musimy uświadomić sobie, jak wielkie zmiany przeżywa teraz nasze dziecko. Próba zrozumienia otaczającego je świata to niezwykle ważny etap – pozwalanie na tę ciekawość i aktywne uczestniczenie w procesie mogą pomóc maluchowi łagodnie przejść ten moment.
Zmiany w życiu i otoczeniu dziecka
Dzieci w wieku 3 lat często zaczynają naukę w przedszkolu. Może wiązać się to ze wzmożonym stresem u malucha, który z kolei będzie powodował czasowe zmiany w rytmie snu. Ważne, aby w tym wyjątkowym czasie uzbroić się w cierpliwość i być wsparciem dla naszej pociechy, rozmawiać z wychowawcami i na bieżąco rozwiązywać kwestie niepokojące nas – rodziców.
Koszmary senne i nocne lęki
Na blogu istnieje już artykuł o tym, dlaczego dziecko przychodzi w nocy do łóżka rodziców i wyjaśniona zostaje tam kwestia koszmarów sennych oraz lęków nocnych. Warto wiedzieć, czym różnią się oba zjawiska i jak pomóc dziecku w tych konkretnych sytuacjach.
Odpieluchowanie
Duża część dzieci w tym wieku jest już odpieluchowana w dzień. Trudność może jednak sprawiać na tym etapie odpieluchowanie nocne. Może to być powód częstszych pobudek, zwłaszcza że to ogromna zmiana, dosyć stresująca dla małego człowieka. Oprócz cierpliwości, polecam zaopatrzyć się w wodoodporne prześcieradła i zapasowe komplety pościeli.
Biorąc pod uwagę, ilu rzeczy uczy się teraz mały człowiek, czasowe zmiany we śnie są czymś normalnym, a wsparcie rodzica wtedy jest bardzo istotne.
Pamiętaj, jeśli niepokoi Cię, że Twój maluch od wielu miesięcy ma problem z zaśnięciem czy pobudkami, skontaktuj się ze swoim pediatrą.
Objawy regresu snu 3-latka
Oto kilka typowych objawów regresu snu u trzylatka, zestawionych w punktach:
- Częstsze pobudki w nocy
Trzylatek może budzić się częściej w nocy niż zwykle, nawet pomimo wcześniejszych przesypianych nocy.
- Trudności z zaśnięciem
Może być mu trudniej zasnąć niż wcześniej.
- Krótsze fazy snu
Sen może być mniej głęboki, a fazy snu krótsze niż zazwyczaj, co prowadzi do większej podatności na przebudzenia.
- Nocne koszmary
Trzylatek może zacząć doświadczać nocnych koszmarów, które wcześniej nie były tak częste lub w ogóle się nie pojawiały.
- Niepokój przed snem
Dziecko może wykazywać większy niepokój lub opór przed pójściem spać, manifestujący się płaczem, buntowaniem lub proszeniem o dodatkową obecność rodzica.
- Nadmierne pragnienie bez przyczyny
Trzylatek może częściej prosić o wodę lub mleko w nocy, nawet jeśli wcześniej nie miało takiej potrzeby.
- Zmęczenie i podatność na zmiany nastroju
Ze względu na nieprzespaną noc trzylatek może być bardziej zmęczony i drażliwy w ciągu dnia, co może prowadzić do intensywniejszych zmian nastroju. Znów przyda się tutaj cierpliwość.
Jak pomóc dziecku podczas regresu snu 3-latka?
Jest kilka rzeczy, jakie możesz zrobić dla siebie i swojego dziecka, aby przejść przez ten okres łagodniej.
Stały i przewidywalny harmonogram dnia
Choć dzieci to często synonim chaosu, uwielbiają – wbrew pozorom – rutynę. Stały i przewidywalny rozkład dnia pozwoli dziecku trzymać się ustalonych schematów, bez wprowadzania niepotrzebnego stresu, który przecież nie wpływa dobrze na sen.
Dzieci w tym wieku jeszcze nie mają takiego poczucia czasu jak my, w związku z tym możemy pomóc sobie tablicą obrazkową z harmonogramem dnia. Dzięki niej maluch będzie wiedział, kiedy jest czas na obiad, wspólną zabawę, sprzątanie, a w końcu kąpiel i spanie.
Rutyna przedsenna
Dokładnie to samo dotyczy rytuałów przed snem. Regularne wykonywanie tych samych czynności wieczorem, takich jak kąpiel, czytanie książek czy spokojne rozmowy z rodzicami, pomaga dziecku w wyciszeniu. Stworzenie bezpiecznej atmosfery podczas rutyny przedsennej może także pomóc w zmniejszeniu stresu i niepokoju, co jest kluczowe dla złagodzenia regresu snu i wspierania zdrowego, głębokiego snu u trzylatka.
Tak naprawdę rutyna jest kluczowym elementem sennej układanki niemal od samego początku. Nie bez powodu w swoim kursie o nauce zasypiania dzieci umieściłam cały, duży moduł o rytuałach przed snem.
Drzemki 3-latka
Jeżeli jest taka możliwość, to dobrze byłoby, gdyby 3-latek miał jeszcze drzemki. Cały dzień aktywności bez chwili na odpoczynek może skutkować problemami z zaśnięciem na noc. Dlatego – jeżeli w przedszkolu lub w domu śpi w ciągu dnia lub ma czas wyciszenia – to świetnie. Ma moment na regenerację, dzięki czemu nie będzie pod koniec dnia przemęczony.
Z kolei drzemki po 16:30 także mogą zaburzyć wieczorną rutynę – dziecko nie będzie miało wystarczająco dużo czasu, aby poczuć presję snu, więc spotkamy się najczęściej z niechęcią i przedłużaniem momentu pójścia do łóżka. Ważne jest więc, aby tak pokierować harmonogramem dnia (na tyle, ile są takie możliwości), by maluch zasnął bez problemu.
Unikanie ekspozycji na ekrany
Oglądanie bajek przed snem czy jakakolwiek inna forma ekspozycji na ekrany może prowadzić do nadmiernego pobudzenia dziecka oraz zakłócać naturalny rytm snu poprzez emitowane niebieskie światło, które hamuje produkcję melatoniny, hormonu regulującego sen. Eliminując ekspozycję na ekrany przed snem, możemy pomóc dziecku w osiągnięciu dobrej jakości snu.
Poza tym, unikanie ekranów pozwala dziecku na bardziej bezpośrednią interakcję z otoczeniem, co może wspierać rozwój umiejętności społecznych oraz kreatywności. Dzięki temu dziecko może łatwiej uspokoić się i zrelaksować przed snem, co sprzyja łagodnemu przejściu przez regres snu i zapewnia lepszy sen.
Okazywanie wsparcia dziecku
Najważniejsza w tym całym procesie jest jednak nasza postawa. Nie bez powodu w wielu miejscach pisałam o cierpliwości, której nam – rodzicom – często brakuje. W kluczowych dla rozwoju dziecka momentach jednak warto jeszcze trochę jej z siebie wykrzesać i mieć w myślach dłuższą perspektywę. Nasze wsparcie dla dzieci zaowocuje spokojniejszym przejściem tych wszystkich zmian, ale również lepszym snem – jeśli dziecka, to i całej rodziny.
Dobrych snów,
Weronika
Zdjęcie główne: Unsplash
